हिजो जस्तै लाग्छ
तिमीले आव्हान गरेको
मैले सुनेको।
भन्थ्यौ- परिवर्तनका लागि वलिदान!
माग्थ्यौ- जोस, जाँगर, समय र तातो रगत।
केही गर्ने, केही बन्ने मेरो अदम्य आँट
कहीँ पुग्ने अविरल यात्रा,
अगेनोमा...
आमा भन्नुहुन्थ्यो-
माटो जननी हो
माटो सिर्जना हो
माटो तिर्सना हो
माटो आश्रय हो
र, जीवनको अभिन्न पाटो हो
अन्तिममा मिल्ने बाटो हो।
बा भन्नु हुन्थ्यो-
माटो बेच्नु हुन्न
माटो धर्ती हो
सबैको आधार...
मेरा बा,
अग्ला, खाइलाग्दा र बलवान्
गाउँमा खूव चिनिएका
निडर, शक्तिशाली र पौरखका प्रतीक।
विरोधी दशजनाले धकेल्नसम्म नसकेको ढुङ्गा
मेरा “बा” ले एक्लै हातले उचाल्ने
फूल उचाले जस्तै!
विरोधी गाउँका सबैलाई...
के ल्यायौ त मन्दिरबाट तिम्ले पुज्या थालीभरि
पक्कै पनि आयौ होला दोष मैलो फालीवरि
मन शुद्ध चित्त शुद्ध देवतालाई भेटेपछि
संसार सुन्दर यसै बन्छ मनमैलो मेटेपछि।।
मूर्ति पनि...
संघर्षले सता हुन्छ, संघर्षको कथा हुन्छ
संघर्षलाई थेग्न सकें सफलता नि अथाह हुन्छ ।
जीवन जिउन केही पाउन हरेक क्षण खट्छ मान्छे
सफलता र सुखका लागि पीडासँग...
मेरो घरको उहिलेको लिस्नुको कथा यो,
तलदेखि माथिसम्मको काठको खाँबो
बिचबिचमा कपेर खुड्किला पारिएको
म त्यहीँ टेकेर कति तल-माथि गरें,
त्यसको कुनै हिसाब किताब छैन मसँग,
लिस्नु मैले माथि...
मूर्ति मन्दिरमा प्रतिस्थापन हुन्छ
निर्जीव, अचल र भाव-भावनारहित
विराजमान छ अटल र अगाध विश्वाससहित।
मूर्ति जहाँ प्रतिस्थापन गर्यो त्यहीँ रहन्छ,
न चल्ने शक्ति छ यसमा
न प्राण छ,
छ त...
गाउँको कथा हो यो,
सीमखानीमा ठडिएको गोगनको रूख
गोगनको रूख मुनि पानीको ठूलो मुल
भकभक भकभक, भुलभुल, बुलबुल
निरन्तर पानी बगिरहेको छ
जसरी देशमा सपना र आश्वासन बगिरहेका छन्,
मुलको...
ढुङ्गा कठोरताको प्रतीक
न कान छ यसको सुन्ने,
न त छ मुख नै
त्यसैले बोल्दैन।
कडा, कठोर, अचल, जीवनविहिन,
सम्वेदनाहिन ढुङ्गा।
झरी, वर्षा, बाढी-पहिरो, असिना
चुपचाप सहन्छ ढुङ्गा।
पल्टाए पल्टन्छ, फोडे फुट्छ
टुक्याए...