काठमाडौं । पर्वतको जलजला गाउँपालिका–७ धाइरिङका किसानले काँक्रोको बीउ बिक्री गरेर दुई करोड रुपैंयाँ आम्दानी गरेका छन् ।
यसवर्ष करिब दुई हजार किलोभन्दा बढी काँक्रोको बीउ उत्पादन गरेर यहाँका किसानले दुई करोड रुपैंयाँ आम्दानी गरेका हुन् । व्यावसायिक रुपमा तरकारी उत्पादनमा सक्रिय सल्यान गाउँका करिब ७० घरधुरीले काँक्रोको बीउ उत्पादन गरेका हुन् । उनीहरुले भक्तपुर लोकल जातको काँक्रोखेती गरेका थिए । यहाँका किसानले विगत दुई दशकदेखि व्यावसायिक रुपमा काँक्रोको बीउ उत्पादन गर्दै आएका छन् ।
गत वर्षभन्दा यसवर्ष उत्पादित बीउले राम्रो मूल्य पाएको अगुवा किसान एकनारायण पौडेलले जानकारी दिए। पौडेलले भने, ‘गतवर्ष प्रति किलो रु पाँच हजारदेखि रु छ हजारमा बिक्री भएकामा यसपटक मूल्य बढेर रु १० हजारदेखि दश हजार पाँच सयसम्ममा बिक्री भयो।’
व्यवसायीहरुले गाउँमै आएर बीउ खरिद गर्ने गरेको उनको भनाइ छ । काँक्रोको बीउ बिक्री गरेर यसवर्ष थोरैमा तीन लाख रुपैंयाँदेखि धेरै आम्दानी गर्नेले दश लाख रुपैंयाँसम्म आम्दानी गरेको उनले बताए ।
किसान बलराम आचार्यले यस वर्ष सात लाख ५० हजार रुपैंयाँ आम्दानी गरेको बताए । आचार्यले भने, ‘गतवर्ष ४० किलो उत्पादन भएकोमा यस वर्ष ७५ किलो उत्पादन गरेँ ।’ प्रतिकिलो दश हजार रुपैंयाँका दरले बिक्री गर्दा सात लाख ५० हजार रुपैंयाँ आम्दानी भएकोे जानकारी दिए । यसपाली राम्रो मौसम परेकाले सल्यानको फाँटमा काँक्रोको बीउ उत्पादन राम्रो भएको उनको भनाइ छ ।
यहाँ उत्पादन भएको काँक्रोको बीउ सङ्कलन गरेर बिक्रीका लागि काठमाडौं, पोखरा र बेनी पठाउने गरिन्छ । यस वर्ष काठमाडौंस्थित न्यू ग्रेसको सिट सप्लायर्सलाई एक हजार किलो काँक्रोको बीउ पठाइएको किसान पौडेलले जानकारी दिए ।
पौडेलका साथै वडाध्यक्ष टुङ्गनाथ आचार्य, स्थानीय गोपाल आचार्य, इन्द्र पौडेलले गाउँमा उत्पादन भएको बीउ सङ्कलन गरेर बिक्रीका लागि काठमाडौँ, पोखरा र बेनी पठाउने गर्नुहुन्छ ।
स्थानीय नवराज शर्माले यसवर्ष गाउँभरिमा सबैभन्दा धेरै ९७ किलो काँक्रोको बीउ उत्पादन गरेर नौ लाख ७० हजार रुपैंयाँ आम्दानी गरेका छन् । उत्पादन भएको काँक्रोको बीउले राम्रो मूल्य पाएपछि किसान उत्साहित भएका छन् । यहाँका किसानले २० वर्षदेखि निरन्तर रुपमा काँक्रो र गोलभेडाको बीउ उत्पादन गरेर गाउँमा दुईदेखि तीन करोड रुपैंयाँसम्म भित्र्याउने गरेका छन् ।
पछिल्ला केही वर्षयता काँक्रो र गोलभेडाको बीउले राम्रो मूल्य पाउन थालेपछि विदेश पुगेका युवासमेत गाउँ फर्किएर कृषि खेतीमा लागेको युवा किसान टेकनारायण आचार्यले बताए । तरकारी र बीउ उत्पादनको पकेट क्षेत्र रहेको धाइरिङका किसानले व्यावसायिक रुपमा ताजा तरकारी उत्पादन गरेर पनि राम्रो आम्दानी लिने गरेका छन् ।
यहाँ उत्पादन भएको तरकारी छिमेकी जिल्ला म्याग्दीको सदरमुकाम बेनी, मुस्ताङ, बागलुङ, कुस्मा र पोखरासम्म पुग्ने गर्दछ । ताजा तरकारी र बीउ उत्पादन गरेर यहाँका किसानको जीवनस्तरमा सकरात्मक परिवर्तन भएको जलजला–७ का वडाध्यक्ष टुङ्गनाथ आचार्यको भनाइ छ । बीउबाहेक यहाँ मौसमी तथा बेमौसमी तरकारीको पनि व्यावसायिक खेती हुने गरेको छ ।
यहाँका स्थानीयले धान, कोदो जस्ता अन्नबाली छाडेर तरकारी खेतीलाई मुख्य पेसाका रुपमा अपनाएका छन् । धाइरिङ बाहेक जिल्लाको फलेवास नगरपालिका–१० कर्घा, वडा नंं ११ पाङराङ र विहादी गाउँपालिका–१ बाच्छामा पनि काँक्रोको बीउ उत्पादन हुँदै आएको छ ।
