काठमाडौं । देशमा सञ्चालित २६ वटा वाणिज्य बैंकले कर्मचारीका लागि करिब १६ अर्ब रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । बैंकले चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा १५ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ कर्मचारीहरूको बोनस तथा तलब भत्तामा खर्च गरेका हुन् । सो खर्चमध्ये १२ अर्ब ९९ करोड कर्मचारीका लागि मासित तलव तथा भत्तामा भएको खर्च हो भने २ अर्ब ९५ करोड ७२ लाख रुपैयाँ कर्मचारीहरूका लागि छुट्याइएको बोनस हो ।
बैंकहरूले चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमास असोजसम्म कर्मचारीहरूको तलब तथा बोनसका लागि करिब ५८ प्रतिशतदेखि ३.२ प्रतिशतसम्म रकम छु्ट्याएका छन् । बोनस ऐनअन्तर्गत रोजगारदाता प्रतिष्ठानले कुन नाफाको १० प्रतिशत बोनस कर्मचारीलाई दिनुपर्ने प्रावधान छ । उक्त प्रावधान अनुसार बैंकहरूले कर्मचारीलाई बोनस वितरण गर्छन् ।
विदेशी लगानीमा सञ्चालित स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंक कर्मचारीलाई तलब र बोनस बढी दिने बैंकको पहिलो स्थानमा परको छ भने एभरेष्ट बैंक ५ औं स्थानमा र नेपाल एसबिआई बैंक ८ औं स्थानमा परेको छ ।
सरकारी स्वामित्वको कृषि विकास बैंक कर्मचारीलाई कम सेवा सुविधा दिने पहिलो बैंक बनेको छ भने नेपाल बैंक तेस्रो र राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक ११ औं स्थानमा रहेको छ ।
गत आर्थिक वर्षमा कर्मचारीलाई बढी तलव तथा बोनस दिने बैंकमा पहिलो स्ट्यान्डर्ड चार्टड बैंक परेको छ भने दोस्रोमा नेपाल इन्भेष्टमेन्ट र तेस्रोमा नबिल बैंक परेको छ । कर्मचारीलार्य बढी सेवा सुविधा दिने बैंकमा प्राइम र एभरेष्ट बैंक पनि क्रमशः चौथो र पाँचौ स्थानमा छन् ।
बैंकहरूको पहिलो त्रैमासिक अपरिष्कृत वित्तीय विवरण अनुसार कृषि विकास बैंकका कर्मचारीले सबैभन्दा खर्च गरेको देखिन्छ । बैंकले कर्मचारीको तलब तथा बोनसको लागि कुल खर्चको जम्मा ३.२ प्रतिशतमात्र खर्च गर्ने गरेको छ ।
कर्मचारीलाई कम तलब तथा बोनस दिने बैंकको दोस्रो नम्बरमा सनराइज बैंक र तेस्रो नेपाल बैंक परेको छ । माछापुच्छे« र सिद्धार्थ बैंक पनि कर्मचारीलाई कम सेवा सुविधा दिने बैंकका रुपमा देखिएका छन् ।
अधिकांश बैंकहरूले कुल नाफाबाट कर्मचारीलाई वितरण गर्नुपर्ने बोनसलाई किस्ता किस्तामा वितरण गर्छन् । केही बैंकहरूले आर्थिक वर्ष समाप्तपछि प्राप्त आम्दानीको आधारमा साउनको दोस्रो साताभित्र र केही बैंकहरूले दशैंमा र वार्षिक साधारणसभामा बोनस वितरण गर्दै आएका छन् ।
बैंकका कर्मचारीहरूले बोनस समेत जोडर १८ महिनासम्मको तलब पाउने भएकाले बैंकको जागिरलाई अहिले सबैभन्दा आकर्षण जागीर मान्ने गरिन्छ ।
चालु आवको यो अवधिमा कर्मचारीलाई बोनस दिनेमा स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड शीर्ष स्थानमा रहेको छ । बैंकले २२ करोड ३५ लाख २८ हजार रुपैयाँ कर्मचारीहरूको तलब र १२ करोड ८७ लाख ९३ हजार बोनस छुट्याएको छ । बैंकको कुल कर्मचारी खर्चको ५७.६ प्रतिशत बोनस हो ।
कर्मचारीलाई बढी बोनस छुट्याउने बैंकको दोस्रो स्थानमा नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक परेको छ । बैंकले कर्मचारीहरूको बोनसका लागि १८ करोड १० लाख ४७ हजार रुपैया छुट्याएको छ । यो कुल कर्मचारी खर्चको ५७.३ प्रतिशतन हो । बैंकको कुल कर्मचारी तलब तथा भत्ताको लागि ३१ करोड ५७ लाख ४१हजार पुगेको छ ।
कर्मचारी सेवा सुविधा बढी दिने तेस्रो स्थानमा परेको नबिल बैंकले कर्मचारीको तलब भत्ताका लागि अहिलो त्रैमासमा ५७ करोड २८ लाख ४८ हजार रुपैयाँ खर्च गरेको छ भने बोसनका लागि २४ करोड ९४ लाख ४६ हजार रुपैयाँ छुट्याएको छ । सो खर्च बैंकको कुल खर्चको ४३.५ प्रतिशत हो ।
कुन बैंकले कति गरे खर्च बोनस र तलब भत्तामा ?
Bank | Bonus | Staff Expenses | Bonus/Staff Expenses | Rank |
Standard Chartered | 128,793 | 223,528 | 57.6% | 1 |
Nepal Investment | 181,047 | 315,741 | 57.3% | 2 |
Nabil | 249,446 | 572,848 | 43.5% | 3 |
Prime | 139,149 | 367,501 | 37.9% | 4 |
Everest | 136,863 | 458,330 | 29.9% | 5 |
NIC Asia | 278,854 | 951,767 | 29.3% | 6 |
Nepal Credit & Commerce | 79,847 | 273,331 | 29.2% | 7 |
Nepal SBI | 99,581 | 348,854 | 28.5% | 8 |
Kumari | 158,962 | 561,524 | 28.3% | 9 |
NMB | 143,580 | 525,251 | 27.3% | 10 |
Rastriya Banijya Bank | 197,885 | 773,645 | 25.6% | 11 |
Sanima | 85,412 | 336,316 | 25.4% | 12 |
Himalayan | 84,525 | 334,523 | 25.3% | 13 |
Global IME | 187,455 | 754,373 | 24.8% | 14 |
Laxmi | 79,945 | 344,666 | 23.2% | 15 |
Civil | 65,888 | 324,439 | 20.3% | 16 |
Citizens | 79,558 | 396,534 | 20.1% | 17 |
Century | 50,558 | 294,051 | 17.2% | 18 |
Mega | 78,604 | 459,181 | 17.1% | 19 |
Prabhu | 112,902 | 730,599 | 15.5% | 20 |
Bank of Kathmandu | 44,542 | 306,287 | 14.5% | 21 |
Siddhartha | 80,106 | 601,584 | 13.3% | 22 |
Machhapuchchre | 71,616 | 612,902 | 11.7% | 23 |
Nepal Bank | 88,351 | 788,217 | 11.2% | 24 |
Sunrise | 26,322 | 486,109 | 5.4% | 25 |
Agricultural Dev | 27,462 | 850,873 | 3.2% | 26 |
Total | 2,957,252 | 12,992,975 | 22.8% |